STM, Geliştirdiği Ürünleri Yurtdışına İhraç Etmek İçin Yoğun Çaba Sarfetmektedir
STM Genel Müdürü
Davut YILMAZ
STM, Geliştirdiği Ürünleri Yurtdışına İhraç Etmek İçin Yoğun Çaba Sarfetmektedir
STM olarak; değişen ihtiyaçlar ve şartlar doğrultusunda yakın zamanda yeni bir danışmanlık modelini uygulamaya başlanacaktır. Ağırlıklı olarak karar destek sistemleriyle beslenen yeni bir anlayışla Danışmanlık alanında ülkemizin ihtiyaçlarına önemli çözümler sunulacaktır.26 yıldır edinilen mühendislik, teknoloji ve danışmanlık alanlarındaki bilgi birikimi ve tecrübe ile Türkiye'nin ilk teknoloji odaklı Think Tank (Düşünce Kuruluşu)'i oluşturulacaktır.
1991 yılında, yüksek teknoloji içeren alanlarda Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na (SSM) ve Türk Silahlı Kuvvetleri'ne (TSK) proje yönetimi, yazılım mühendisliği ve danışmanlık sağlamak amacıyla kurulan STM, 26 yıl boyunca bu görevlerini başarıyla yerine getirmiş ve bunu yaparken pek çok kritik teknolojiyi de ülkemize kazandırmıştır. Geçen süre içinde STM, birikim ve deneyimi ile mühendislik, teknoloji ve danışmanlık alanlarında uluslararası standartlarda önemli çözümler sunan bir şirket durumuna gelmiştir. STM, 700'ü aşkın uzman personeli ile üç temel alanda faaliyet göstermektedir; mühendislik, teknoloji ve danışmanlık.
Mühendislik, Teknoloji ve Danışmanlık alanlarında dünyadaki gelişmeleri yakından takip ederek, mevcut yetenekler geliştirilmektedir. Bu anlamda STM, komuta kontrol, görev destek planlama sistemlerinden siber güvenliğe ve askeri gemi projelerine kadar geniş bir alanda hizmet vermektedir. Bu noktada en önemli husus, milli olarak geliştirilen özgün çözümler oluşturulmasıdır.
Mühendislik alanında öncelik verilen en önemli alan askeri gemi ve denizaltı platformlarıdır. STM, Mühendislik alanında denizaltıı ve su üstü askeri gemi mühendisliğinde bir dünya markası olma yolunda ilerlemektedir. Teknoloji alanında STM'nin yetkinlikleri altı kategoride yer almaktadır; Komuta Kontrol Bilgi Sistemleri, Görev Destek ve Planlama, Siber Güvenlik ve Büyük Veri, Otonom Sistemler, RF-Simülasyon ve Uydu Sitemleri ile IT Entegrasyon projeleri. Danışmanlık alanında bugüne kadar, SSM'ye verilen danışmanlık hizmetleri başarıyla devam ettirilmiş olup, 200'e yakın nitelikli danışman, kara sistemlerinden, füze sistemlerine, deniz araçlarından, İHA'lara kadar pek çok alanda SSM'ye hizmet vermektedir. Danışmanlık hizmetleri kapsamında elde ettiğimiz tecrübeler doğrultusunda ileri teknoloji içeren sivil projelerde diğer kamu kurumlarına da proje yönetim danışmanlığı, fizibilite hizmetleri ve sanayii koordinasyon hizmetleri sağlanmaktadır.
Dünyada ve Bölgemizde Değişen ve Gelişen Dinamikler Doğrultusunda STM'nin Vizyonu ve Milli Çözümler.
STM'nin kurumsal yapısı ülkemiz ve bölgemizdeki değişen dinamikler ile teknolojik trendler baz alınarak yeniden yapılandırılmıştır. Yurt içinde ve yurt dışında öncelikli temel hedef hem sivil, hem de savunma alanına yönelik çift kullanıma sahip, özgün, inovatif ürün ve çözümler sunmaktır.
STM, savunma sanayi için tamamen milli ve geleceğin ihtiyaçlarına cevap verebilecek yenilikçi deniz harbi platformları geliştirmeye yönelik faaliyetlere devam etmektedir. Bu kapsamda, MİLGEM Korvet Projesinden elde edilen tecrübeler kapsamında suüstü gemilerine yönelik olarak; Türk Tipi Hücumbot isterlerini baz alarak geliştirdiği yüksek süratli hücumbot ve bölge hava savunması yapabilecek HSH Fırkateyni tasarım çalışmaları sürdürülmektedir.
Ayrıca yurt içi ve yurt dışı denizaltı modernizasyon projeleri ve Yeni Tip Denizaltı Projesi kapsamında kazanılan bilgi ve yetenek kapsamında bir konsept denizaltı dizaynı üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.
Diğer taraftan, STM Komuta Kontrol Bilgi Sistemleri ile hem taktik, hem de stratejik seviyede komuta kontrol sistemleri geliştirmektedir. Bu anlamda modern kara harekâtı ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir sistem geliştirilmiş olup, özgün bir çözüm oluşturulmuştur. Bir diğer önemli yetkinlik, görev destek ve planlama sistemi. Halihazırda ülkemizde kullanılan hemen hemen tüm askeri hava platformlarında STM'nin bu alanda geliştirdiği yazılımlar kullanılmaktadır.
Siber güvenlik ve büyük veri konusu da STM'nin Türkiye'de liderlik ettiği en önemli alanlardan biridir. 2016 yılında STM bünyesinde, siber saldırıları daha gerçekleşmeden haber veren Türkiye'nin ilk Siber Füzyon Merkezi' açıldı.
Dünyada sadece birkaç ülkede bulunan bu merkezle Türkiye, siber güvenlik konusunda önemli bir güce kavuştu. Aynı şekilde, büyük veri ve veri analitiği, STM'nin diğer önemli çalışma alanlarından biri. Dünyada çok az sayıda büyük şirkette olan, önemli bir altyapı yatırımı ile büyük veri ve optimizasyon ve veri analitiği platformu OVERA geliştirildi.
Diğer önemli çalışma alanı, otonom sistemler. Halihazırda, otonom akıllı sistemlerin gelecekteki potansiyelini dikkate alarak bu konuda çalışmalar geliştirilmektedir. Bu alanda temel hedef; insansız sistemleri akıllı hale getirmektir. Bu anlamda belli başlı projeler kapsamında insansız sistemleri yapay zekayla akıllı ve sürü mekanizmasıyla çalışır hale getirmek için çalışmalar devam etmekte olup, geliştirilen TOGAN, ALPAGU, KARGU drone'larının tanıtımları sürdürülmektedir.
RF ve Simülasyon Sistemleri kapsamında ise özel donanım tabanlı uygulamalar geliştirilmektedir. Duvarın arkasını gören radarlar ve özel bir takım simülasyon çalışmaları mevcuttur. STM tarafından geliştirilen DAR (Duvar Arkası Radar) sistemi kullanılarak duvar arkasından ve karanlıkta hareketli insan tespiti gerçekleştirebilmektedir. Diğer taraftan, STM tarafından, Türkiye'nin İlk Yüksek Çözünürlüklü Mikro Keşif Gözetleme Uydu Geliştirme Projesi başlatılmış ve LAGARİ ismiyle Proje çalışmaları sürmektedir.
Milgem ve Askeri Gemi Projeleri
SSM ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın ortaya koyduğu vizyon ve kararlı tutum ile gerçekleşen ve Türkiye'nin milli imkanlarının azami oranda kullanıldığı Milli Gemi Projesi (MİLGEM) kapsamında, Türkiye'de ilk defa günümüz teknolojisine uygun, yüksek standartlara sahip, komplike bir su üstü harp gemisinin dizayn ve entegrasyonu yerli sanayinin desteği ile milli imkanlar kullanılarak gerçekleştirilmektedir.
Son on yılda, özellikle MİLGEM Projesi ile başlayan süreçte, bilgi, birikim ve tecrübesini, askeri gemi inşa ve modernizasyon konularında yoğunlaştıran STM, bu alanda Türkiye'nin öncü kuruluşlarından biri haline geldi. MİLGEM Projesi'nde STM, Deniz Kuvvetleri Komutanlığının liderliğinde platformların dizaynından yapımına kadarki tüm süreçte aktif olarak rol almaktadır. Bu kapsamda, kritik görevler üstlenerek, gemi dizaynı, ana tahrik sistemi dahil entegrasyon faaliyetleri, sistem ve malzeme tedariki gibi hizmetlerin sağlanması yanında sanayileşme alanında da önemli görevleri başarıyla icra edilmekte. Proje kapsamında inşası tamamlanan ilk 2 Korvet; TCG HEYBELİADA ve TCG BÜYÜKADA, nihai kabulleri yapılarak Dz.K.K.lığına teslim edilmiş olup, hali hazırda 3. Gemi BURGAZADA'nın Liman Kabul Testlerine devam edilmekte olup, 4. Gemi KINALIADA ise 02 Temmuz 2017 tarihinde denize indirilmiş ve donatım faaliyetlerine başlanmıştır
Elde edilen tecrübe ve bilgi birikimi çerçevesinde SSM tarafından, MİLGEM ve benzeri Gemilerin ihracat yetkilisi olarak STM'nin görevlendirilmesi üzerine, söz konusu gemilerin öncelikle Körfez ve Orta Asya Bölgesinde tanıtım ve pazarlama faaliyetleri yoğun bir şekilde sürmektedir.
Denizaltı Çalışmaları ve Kardeş Ülke Pakistan ile Bu Konuda Yapılan Çalışmalar
STM'nin halen devam etmekte olan denizaltı ile ilgili proje ve faaliyetleri, Türk Deniz Kuvvetleri için sürdürülen Yeni Tip Denizaltı Projesi ve 2015-2016 yıllarında başarı ile teslimleri yapılan AY Sınıfı Denizaltı Modernizasyon Projesine dayanmaktadır. Bugün Pakistan Deniz Kuvvetlerinin Agosta 90B sınıfı denizaltı yarı ömür modernizasyonu projesini sürdürürken diğer dost ve müttefik ülkelerle de hem yeni denizaltı hem de denizaltı modernizasyon projeleri üzerine çalışmalar devam etmektedir.
Pakistan Agosta 90B Sınıfı Denizaltıların Modernizasyonu Projesinin ihale aşamasında anılan denizaltıların üreticisi konumun - daki Fransız DCNS firması ile yarışıldı ve ihale alındı. Haziran 2016'da imzalanan sözleşme kapsamında denizaltıların komuta kontrol, sensör ve periskop sistemleri yenilenecek, bir anlamda bu denizaltıların ömürleri uzatılırken daha modern silahlara sahip olması ile savaş güçleri de artmış olacaktır. Proje faaliyetlerine halen devam edilmektedir. Yakın zamanda Pakistan ile denizaltı konularında daha farklı boyuttaki işbirlikleri için de çalışmalar devam etmektedir. Bu bağlamda Türkiye'de bir ilk olacak Midget sınıfı (mini denizaltı) dizaynı için çalışmalar ve Pakistan makamları ile bu konuda görüşmeler devam etmektedir.
Buna ek olarak, Endonezya Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaçları doğrultusunda 214 sınıfı denizaltıların satışı ve Endonezya'da inşa edilmesine yönelik olarak SSM'nin desteği ve Alman TKMS firması ile işbirliği yapılması modeli ile ilgili çalışmalara halen devam edilmektedir.
Proje planına uygun olarak zamanında ve bütçesi dahilinde gerçekleştirilen AY Sınıfı Denizaltı modernizasyonunun sağladığı tecrübe ve güven ile Türk Deniz Kuvvetlerinin envanterindeki 4 adet Preveze sınıfı denizaltının da daha kapsamlı bir şekilde modernize edilmesine talip olunmuştur. Bu konuda SSM'nin yürüttüğü ihale süreci sürmektedir.
Ayrıca Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyacı kapsamında 2009'da sözleşmesi imzalanan 6 adet Yeni Tip Denizaltı inşa projesinde ana yüklenici TKMS firmasının yurtiçi katkının arttırılması ve mühendislik desteği sağlanması konularında alt yüklenicisi konumundaki faaliyetler de sürdürülmektedir.
Belirtilen bu tecrübe ve birikim bağlamında Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyaçları çerçevesinde Milli Denizaltı Projesinde aktif bir rol alacak şekilde çalışmalar devam etmektedir.
Siber Güvenlik Alanında Çalışmalar ve Türkiye'nin İlk Siber Füzyon Merkezi
Bütün gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, siber güvenlik ulusal güvenliğimizin ve rekabet gücümüzün önemli bileşeni haline gelmiştir. Bu kapsamda, siber saldırılara karşı Türkiye'nin ulusal gücünü birleştirmek ve güçlendirmek üzere hazırlanan Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planlarında özel sektör dâhil bütün kurumların rol ve sorumlulukları belirlenmiştir. Bilindiği üzere Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi kurulmuş ayrıca, bütün kurumlara siber güvenliklerini sağlamak üzere kendi bünyelerinde Siber Olaylara Müdahale Ekibi (SOME) kurma ve işletme sorumluluğu verilmiştir.
STM, Türkiye'nin siber güvenlik ekosistemine katkı sağlamayı ve güçlendirmeyi öncelikli görevleri arasına alarak bu alandaki çözüm ihtiyaçlarını milli imkânlarla karşılamak maksadıyla yapılanmasını tamamlamıştır. Buna yönelik olarak; içerisinde Siber İstihbarat Merkezi (SİM), Siber Operasyon Merkezi (SOM) ve Zararlı Yazılım Analiz Laboratuvarı bulunan Siber Füzyon Merkezi faaliyete geçirilmiştir. Ayrıca, siber güvenlik alanında bilgi ve deneyimleri paylaşmak ve geliştirmek için bu alanda öncü olan yabancı ortaklarla çalışmak ve birlikte hareket etmek üzere proje ve faaliyetler geliştirmeye önem ve öncelik verilmektedir.
Kamu ve özel kurumların bilgi sistemleri üzerindeki güvenlik kontrollerinin sürekliliğinin sağlanması, bilişim ve iletişim altyapısının izlenmesi, siber olayların öncesinde gerekli önlerin alınması önem arz etmektedir. STM Siber Füzyon Merkezinde, siber ortamdaki büyük ölçekli veriler bilimsel yöntemlerle incelenerek ve özgün olarak geliştirilen OVERA büyük veri altyapısı üzerinde yapay zekâ ve analiz algoritmaları ile siber tehdit istihbaratı haline dönüştürülerek, siber saldırılar geçekleşmeden sistemlerde gerekli önlemlerin alınması sağlanabilmektedir.
Veri Analitiği Konusunda OVERA platformu
Büyük verinin işlenerek istatistik, yapay zekâ, makine öğrenimi ve derin öğrenme temelli modellerinin üretilmesi ve geliştirilmesi süreçlerinde deneyimli veri bilimciler ile güvenilir analizler gerçekleştirmek amacıyla AR-GE faaliyetleri sonucunda milli olarak OVERA adıyla Büyük Veri İşleme ve Veri Bilimi Platformunu geliştirilmiştir. Sahip olunan bu temel teknolojik yetkinlik ile STM içinde halihazırda geliştirilmiş ya da geliştirmekte olan birçok proje, OVERA altyapısı ile veri türü ya da kaynağından bağımsız olarak veri bilimi yöntemleriyle analiz edilebilmektedir. Bu alanların başında siber güvenlik, nesnelerin interneti (IoT), akıllı şehirler, Endüstri 4.0 gibi alanlar gelmektedir.
Otonom Akıllı Sistem Teknolojileri ve Yapay Zekâ Çalışmaları
Otonom akıllı sistemler kapsamında kara, deniz ve hava sistemlerine yönelik küresel trendler üç temel başlık altında ortaya çıkmaktadır: (1) Sürü zekası marifetiyle çoklu otonom sistem kullanımı, (2) Tam bilgisayarlı görü ile GNSS engelli ortamlarda algıla-kaçın dahil otonom seyrüsefer ve (3) otonom akıllı sistemlerin insanlı sistemlerle entegrasyonu
STM tarafından bu 3 alanda da çalışmalar başlatılmış olup ürünleşme yolunda süratle ilerlenmektedir. 2016 yılında Ar-Ge çalışmalarını başlattığımız TOGAN, KARGU ve ALPAGU Drone Projeleri 2017 yılı itibarı ile ürünleşmiştir. Mayıs 2017'de gerçekleştirilen IDEF- 2017 Fuarında STM tarafından lansmanı yapılan ürünlerin hepsinde GPS ile kontrol ve navigasyonlu kullanıma ilave olarak, tam bilgisayarlı görü ile GPS-Engelli ortamda harekâta yönelik kullanım özelliği de sunulmaktadır. 2017'de ürünleştirilen Otonom Hava Araçlarına ilave olarak, 2018'de İnsansız Deniz Aracı da otonomi marifetiyle donatarak denize indirilmesi planlanmaktadır.
Uydu Projesi LAGARİ
Lagari uydusunun, bugüne kadar yerli olarak geliştirilen en yüksek çözünürlüklü keşif gözetleme uydusu olması hedeflenmektedir. LAGARİ, tasarımı ve kabiliyetleriyle ileri teknolojiler içeren yeni nesil bir üründür. Uzay endüstrisinin geleceği küçük, ucuz, fırlatması kolay ve özel görevleri yerine getirebilen küçük uydularda olacaktır. Uzay konusunda dünyada lider olan ülkelere bakıldığında bu trendi görülebilmektedir. STM tarafından Türkiye'nin bu konudaki açığını kapatmak için uzun zamandır küçük uydular üzerinde çalışılmaktadır. Bu kapsamda milli olarak geliştirilen LAGARİ yüksek çözünürlüklü mikro yer gözlem uydusu ile de sahada taktik görüntü ihtiyacının gerçek zamanlı karşılanması, genel haritalama, orman ve bitki örtüsünün takibi, doğal afet takibi gibi keşif gözetlemesi yapılabilecektir.
STM nin En Önemli Fonksiyonlarından Danışmanlık
Danışmanlık alanında bugüne kadar, SSM'ye verilen danışmanlık hizmetleri başarıyla devam ettirilmiştir. Mevcut durum itibarı ile yaklaşık 200'e yakın nitelikli danışmanla, kara sistemlerinden, füze sistemlerine, deniz araçlarından, İHA'lara kadar pek çok alanda SSM'ye hizmet verilmektedir. Yürütülen projelerin kalite ve test sertifikasyon süreci yine çoğunluğu STM personeli tarafından SSM adına yürütülmektedir. SSM'ye sunulan danışmanlık hizmetlerinin yakın zamanda kamu ve özel şirketlerle de paylaşılması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Bu kapsamda kritik olarak değerlendirdiğimiz, nükleer enerji gibi yüksek teknoloji ihtiva eden alanlarda danışmanlık hizmeti sunmaya başlanmıştır.
Diğer taraftan, değişen ihtiyaçlar ve şartlar doğrultusunda yakın zamanda yeni bir danışmanlık modelini uygulamaya başlanacaktır. Ağırlıklı olarak karar destek sistemleriyle beslenen yeni bir anlayışla Danışmanlık alanında ülkemizin ihtiyaçlarına önemli çözümler sunulacaktır. 26 yıldır edinilen mühendislik, teknoloji ve danışmanlık alanlarındaki bilgi birikimi ve tecrübe ile Türkiye'nin ilk teknoloji odaklı Think Tank'i (Düşünce Kuruluşu) oluşturulacaktır. "ThinkTech" ismi ve markası ile yakın zamanda lansman yapılacak olup, bölgesel ve küresel ölçekte teknoloji tabanlı milli bir düşünce kuruluşu olma yolunda ilerlenmektedir.
Son olarak, 2023 hedefleri Doğrultusunda İhracat Çalışmaları
Bilindiği üzere, Türk Savunma Sanayii son yıllarda hızlı bir yükseliş trendi yakalamış ve dikkat çeken bir performans sergilemiştir. 2023 yılında kendi milli tüfeğini, topunu, tankını, helikopterini, uçağını, insansız hava araçlarını, uydularını tasarlayan, üreten ve ihraç eden bir Türkiye hedeflenmektedir. Buna bağlı olarak 2023'te 25 milyar dolar ihracat hedeflenmiştir.
STM geliştirdiği ürünleri yurtdışına ihraç etmek için yoğun çaba sarf etmektedir. Bu anlamda STM, mevcut kabiliyetlerini değişen pazar ihtiyaçlarına göre geliştirerek daha etkin ve katma değerli ürün, hizmet ve yapılar üretmektedir. Yeni pazarların ürün ve hizmet ihtiyaçlarını karşılamak ve müşteri portföyünü genişleterek ihracatı artırmak STM'nin başlıca hedefleri arasında yer almaktadır.
Diğer taraftan STM, denizaltı ve suüstü askeri gemi mühendisliğinde bir dünya markası olma yolunda hızla ilerlemektedir. STM'nin ihracat çalışmalarında deniz platformları lokomotif görevi görmektedir. STM, geçen yıl Pakistan'da hayata geçirdiği Denizde İkmal gemisi ve Denizaltı Modernizasyon projeleriyle yurtdışındaki başarılarını kanıtlamıştır. STM'nin MİLGEM Gemilerinin ihracat yetkilisi olarak görevlendirilmesi çerçevesinde Deniz Kuvvetleri'ne teslimi başarı ile tamamlanan gemilerin öncelikle Körfez ve Asya Bölgesi olmak üzere dünyanın diğer bölgelerine yönelik olarak tanıtım, pazarlama ve ihracat faaliyetleri Milli Savunma Bakanlığı, SSM ve Türk Deniz Kuvvetlerinin desteğiyle yoğun bir şekilde sürmektedir. Bu projeler ile Türkiye askeri gemi tasarımı ve gemi inşa yan sanayindeki tecrübesini arttırarak, nitelikli askeri gemi dizaynı mühendisliği konusunda uluslararası pazarlara açılması yolunda önemli bir adım atmış olacaktır.
